شبکه آبیاری دشت قزوین
مشکل کم آبی از دیر باز مانع اجرای طرحهای توسعه منابع آب دشت قزوین بوده و راه های مقابله با آن از قدیم الایام مطرح گردیده است . در این راستا فکر انتقال آب از شاهرود را ابتکار دوره صفویه می دانند . بعد از زلزله شهریور ماه 1341 بوئین زهرا ، همزمان با اعزام نمایندگان سازمان‌ملل و دیگر کشورها به این منطقه بار دیگر "طرح عمران و توسعه دشت قزوین" قوت گرفت .برنامه توسعه منابع آب در دشت قزوین طبق طرح اولیه مشاور ( مهندسین مشاور تهال ـ 1348 ) متشکل از دو برنامه جدا و مستقل از هم بوده است . برنامه اول توسعه منابع آب در ناحیه آبیاری طالقان ( TPA) ، شبکه آبیاری دشت قزوین ، و برنامه دوم توسعه منابع آب در خارج از ناحیه آبیاری طالقان ( OTPA ) موردمطالعه قرار گرفت .
شبکه آبیاری دشت قزوین با وسعتی معادل 80000 هکتار ناخالص بصورت نواری‌است به طول 94 کیلومتر که از محدوده زیاران شروع شده و به اراضی کهک تاکستان منتهی می‌شود. عرض متوسط این نوار حدود 7/8 کیلومتر می‌باشد. این شبکه بطور عمده اراضی شهرهای قزوین، آبیک و همچنین بخشی از اراضی شهرستانهای تاکستان و بوئین‌زهرا را در بر می‌گیرد.
منطقه طرح از نظر تقسیمات هیدرولوژی بخشی از حوضه آبریز رودخانه شور بوده که از طرف وزارت نیرو با کد 4106 مشخص شده است. این شبکه فاقد زهکش بوده و آب نفوذی ناشی از آبیاری در نهایت بصورت آب زیر زمینی به سمت باتلاق نمکی جریان می‌یابد. مساحت خالص اراضی تحت پوشش شبکه آبیاری طالقان ( قزوین ) 60000 هکتار است که حدود 72 درصد آنرا اراضی درجه 1 و 2 تشکیل می‌دهد .الگوی کلی کشت منطقه 50 درصد کشت پائیزه می باشد، که بیشتر به محصول گندم و جو اختصاص دارد، 15 درصد کشت بهاره و 35 درصد آیش طبق برنامه رعایت می شود.آب این شبکه در حال حاضر ازسد مخزنی طالقان و چاههای تلفیقی تأمین می‌شود . طبق طرح با تکمیل سد مخزنی طالقان سهمیه آب تنظیمی استان از سدطالقان شامل شرب،کشاورزی،تغذیه مصنوعی و زیست محیطی 298 میلیون متر مکعب می باشد.
در حال حاضر تأسیسات انحراف آب رودخانه طالقان، شامل سد انحرافی سنگبان، تونل انتقال آب طالقان ( بطور 1/9 کیلومتر ) ، سد انحرافی زیاران و شبکه کانالهای درجه 1 و 2 به ترتیب به طول 94 و 220 کیلومتر و به ظرفیت 3 تا 30 متر مکعب در ثانیه و همچنین شبکه کانالهای درجه 3 و 4 به طول 880 کیلومتر احداث و به مرحله بهره برداری رسیده است .
آمار بهره برداری شبکه آبیاری دشت قزوین
(میلیون متر مکعب)
|
سال |
آب ورودی |
تغذیه مصنوعی |
|
1385 |
217 |
31.8 |
|
1386 |
303.9 |
37.55 |
|
1387 |
157.04 |
1.97 |
|
1388 |
164.58 |
6.34 |
|
1389 |
274.74 |
26.23 |
|
1390 |
278.8 |
26.3 |
|
1391 |
330.8 |
31.55 |
|
1392 |
241.57 |
10.8 |
|
1393 |
111.13 |
3 |
|
1394 |
114.19 |
0 |
|
1395 |
229.43 |
21.68 |
|
1396 |
268.69 |
49.69 |
|
1397 |
177.97 |
3.99 |
|
1398 |
330/75 |
72.79 |
| 1399 | 303 | 51.7 |
| 1400 | 185 | 6 |
